donderdag 27 augustus 2015

Zijn islamcritici paranoïde?


Een sneu verschijnsel dat steeds weer de waardering van diepgravende kennis blokkeert is het religieus-mythologische paradigma waarin veel moslims leven, dat de islam het ware geloof is en daarom altijd ‘verkeerd begrepen’ wordt wanneer mensen er kritiek op uitoefenen. Het klinkt een beetje als een mishandelde vrouw die aan haar vrienden en kennissen probeert uit te leggen dat hij ‘ook heel lief’ kan zijn en geweldig is met de kinderen. Alsof dat wegneemt dat ze al jaren onderworpen is en geen eigen leven meer heeft.

Het exotische geloof

Ja, de islam kan ook leuk zijn, maar moslims hebben er tegenwoordig een dagtaak aan om uit te leggen wat toch de reden is van de ‘ontstane beeldvorming' rond alle aspecten van de islam die minder fris overkomen. Is dat allemaal omdat we de islam verkeerd begrijpen of is het omdat veel geloofszaken in de islamitische wereld eeuwen lang als normaal werden gezien en pas in de context van een westerse samenleving wat dubieus overkomen? (1) Soms heb ik medelijden met welwillende en redelijk geïntegreerde moslims in onze samenleving, omdat zij in een paar decennia tijd door hetzelfde proces heen gejaagd worden van verlichting en het kritisch bevragen van het geloof waar we in Europa vijfhonderd jaar over hebben gedaan. Dat is inderdaad niet leuk en haast ondoenlijk, zeker als de politiek-correcte bovenlaag en de media voor het exotische geloof een minder kritische maatstaf hanteren dan voor hun eigen vertrouwde schietschijf, het christendom.

Arabische stammencultuur

Het centrale probleem in de islamdiscussie is dat de islam ontstond in een vrij ongeciviliseerde cultuur, waar de levensomstandigheden zwaar waren en waar geen enkele politieke samenhang bestond tussen de verschillende stammen. De Koran zelf spreekt al over het levend begraven van baby’s en bedrieglijke handelspraktijken. Er was geloof in veelgodendom van een bijzonder laag ontwikkelingsniveau (animistisch), zodat de culturele ondergrond van de islam van een beduidend mindere kwaliteit was dan die van veel andere religies. Er bestond in Arabië geen behoefte aan een nieuw openbaringsgeloof, want daarin werd al voorzien door joden en christenen en daarnaast waren er Arabische kluizenaars die een monotheïstische opvatting van God hadden naar hun eigen inzicht. De Arabieren hadden een literaire traditie waarin poëzie een grote rol speelde (reden dat Mohammed absoluut geen ‘dichter’ genoemd wilde worden, om zich te onderscheiden) en alles werd bepaald door stamverbanden. De islam heeft de elkaar beconcurrerende en bestrijdende Arabische stammen met behoorlijke dwang onder de banier van het geloof verzameld en toen Mohammed plotseling stierf kwamen de oorspronkelijke stamsentimenten snel weer opzetten. De eerste oorlog na de dood van Mohammed was dan ook om de afvallige stammen die meenden dat zij hiermee niet langer aan de islam vastzaten, weer in het gareel te brengen. Eufemistisch wordt dit door veel islamhistorici aangeduid als de noodzaak om ‘de eenheid van het geloof’ te bewaren. In werkelijkheid was het machtspolitiek, want het opzeggen van het ‘islamlidmaatschap’ door verscheidene Arabische stammen geeft al aan dat ze het als een tijdelijk verbond zagen, als iets tussen stamleiders en niet als een persoonlijke overtuiging.  

Mohammed gaf het voorbeeld

Het idee van de islam als een universele leer voor heel de mensheid is geleidelijk ontstaan en pas in de latere jaren, toen Mohammed steeds meer macht en invloed kreeg in Arabië. In de periode vlak voor zijn dood werd hij erg ambitieus en liet brieven sturen naar de leiders van Perzische en het Byzantijnse rijk dat ze zich bij zijn geloof mochten aansluiten, omdat hij anders genoodzaakt was militaire middelen tegen ze te gebruiken. Er werden een paar halfslachtige expedities naar de grenzen van die twee rijken uitgevoerd, maar pas toen kalief Aboe Bakr het van Mohammed overnam werden die campagnes serieuzer. Wat veel moslims als een steen op de maag ligt, is dat hun profeet een militaire leider was die zelf bloed aan zijn handen had en die de goddelijke openbaringen in de Koran het religieuze geweld liet ondersteunen. Of het nu ging om een defensieve Jihad of een offensieve Jihad (van beiden zijn historische voorbeelden) het feit blijft dat Mohammed hierin sterk verschilt van andere religieuze leiders, zoals de Boeddha, Jezus, Shankara, Guru Nanak of Lao Tze, die nooit een wapen hebben aangeraakt. De ruwe Arabische stammencultuur is heel bepalend geweest voor het militante karakter van de islam.

Terug in de tijd

Er is dan ook geen enkele rechtvaardiging voor het geweld in de islamitische historie (en de hedendaagse uitingen) door te wijzen naar het Oude Testament dat voor joden en christenen zo van betekenis is, waarin ook veel verhalen staan over religieus gefundeerde oorlogen en veel bloedvergieten, want om twee redenen gaat die vergelijking niet op. Ten eerste is het zo dat we voor de bloederige godsdienststrijd in de bijbel ver terug moeten in de tijd, Mozes en de strijd tegen farao (1250 v.chr), David en Salomo (1000 v.Chr), terwijl Mohammed zijn religie stichtte in de zevende eeuw ná Christus. Daar zit een periode van 1800 jaar tussen, waarin de religie een evolutie heeft doorgemaakt naar meer beschaving en minder geweld.(2) De religieus gefundeerde oorlogen waren voor de joden per definitie verleden tijd vanaf de Diaspora (70 na Chr.) en de christenen hebben in de eerste eeuwen hun geloof nooit met geweld verdedigd of willen verspreiden. Ze wisten dat ze tegen het Romeinse imperium geen enkele kans maakten in militaire zin en offerden zichzelf vrijwillig op aan de wilde dieren in het circus van Rome als bewijs van hun geloofsovertuiging. Ze werden martelaren door hun eigen bloed, ook omdat Jezus in zijn leringen het geweld afwees. Zijn koninkrijk was niet van deze aarde, maar dat van Mohammed wel. Die stelde religieuze en sociale voorschriften op die voor een plaats in het Paradijs van Allah moesten zorgen, maar eveneens voor een geoliede islamitische samenleving.

Islam-weegschaaltje

Het geweld in de islam was dus een belangrijke stap terug in de tijd door opnieuw geweld religieus te legitimeren ‘indien de islam werd bedreigd’, wat erg ruim genomen kan worden. Iedere belediging, afwijzing of tegenwerping kan in principe als bedreiging worden gezien en dat zien we vandaag de dag aan de lopende band, want zelfs door tekeningen of afbeeldingen op zeepjes voelen moslims zich levensgevaarlijk bedreigd. Of door een boek (Salman Rusdie) dat moslims er aan herinnert dat Mohammed op zeker moment in zijn vroege profetische carrière een dealtje wilde sluiten met zijn eigen stam, door toch wat ruimte over te laten voor twee godinnen naast Allah, wat later toen hij er spijt van kreeg weer werd uitgelegd als ‘influistering door Satan’, waarmee meteen de vraag werd opgeworpen hoe we dan zeker kunnen weten dat de andere Koranteksten niet eveneens zijn ingefluisterd door die boze tegenstrever? De Fatwa die vroeg om de dood van de schrijver ging de hele wereld over en was toen nog een unicum. Tegenwoordig durven we in het westen haast niets meer te zeggen, want ieder woord dat we willen spreken moet op een gouden islam-weegschaaltje worden gewogen. Zou dit moslims kunnen beledigen? Dodelijk beledigen of enkel chagrijnig maken? (3)

Europa - the new frontier

Het is een gotspe dat we in onze eigen cultuur zo moeten denken. En ja, dat heeft alles te maken met hoe de islam is ontstaan en hoe de geweldslegitimatie in de islam is ingebakken, al zullen veel moderne moslims hier liever geen gebruik van maken. Maar dan de rest van de wereld, de landen waar de inwoners wat minder hoog opgeleid zijn en in hun hele leven enkel Koranschool (lagere school) hebben gehad(4). Hoeveel ruimdenkendheid en humanitair bewustzijn hebben zij? Kunnen ze in Pakistan of Afghanistan ook goed relativeren, zodat de vluchtelingenstromen die daar vandaan deze kant op komen geen enkel beletsel zullen vormen voor de maatschappelijke stabiliteit en vrijheid van meningsuiting? In de minder ontwikkelde landen groeien de Boerkas in het straatbeeld als onkruid en er is niets dat er op wijst dat ze het westen als iets anders beschouwen dan als een kolonisatiegebied. Wij hebben alle rijkdom en comfort, maar zij hebben het ware geloof. Eén plus één is islam! Wat de linkse kerk vaak probeert te doen om alle kritiek op de islam te smoren, is alles in het belachelijke trekken en zeggen dat er helemaal geen ‘complot’ bestaat onder moslims om Europa over te nemen (paranoia), maar dat is ook niet wat islamcritici beweren. De grootste vijand is niet een islamitische terreurbeweging, maar de algemene onwetendheid onder veel moslims (in ontwikkelingslanden) waardoor ze niet in staat zijn om buiten de grenzen van hun eigen onfeilbaar geachte geloof te denken. Dat is nog erger dan een complot.

Khalid Yasin

Het gegeven dat alle kritiek op de islam automatisch gelijk wordt gesteld aan ‘islamhaat’ of ‘islamofobie’ is een uiting van het feit dat mensen cultureel-historisch in verwarring zijn, omdat het beeld dat ze eeuwenlang voorgeschoteld hebben gekregen van hun geloof niet overeenstemt met de feiten van de geschiedenis en hun eigen (nooit gelezen) geschriften. Als moslims in paniek raken door een opmerking van Wilders dat Mohamed een pedofiel was, rennen ze gauw naar een populaire islamitische prediker zoals Khalid Yasin, die dan haarfijn uitlegt dat Mohammed niets verkeerd gedaan heeft, omdat Allah hem de opdracht gaf met het meisje te trouwen en wij mensen de wijsheid van Allah niet in twijfel mogen trekken. Dat heet dan een ‘moderne’ moslim die tegen homoseksualiteit is en die heeft mogen spreken op een Nederlandse universiteit (Delft). En de mensen bij de Moslim Omroep vinden het dan vreemd dat zulke predikers een dubbele agenda wordt verweten. Hoe willen ze dan uitleg geven aan de uitspraak dat Allah alles beter weet en dat wij hier in het westen ons eigen gezonde verstand niet hoeven te gebruiken bij religieuze aangelegenheden? Met zulke modernisten heb je geen fundamentalisten meer nodig.

Mythologisch denken

De huidige staat van de islam is een implosie als gevolg van het verlies van mondiale dominantie op militair, cultureel, wetenschappelijk en sociaal terrein. Dit heeft ervoor gezorgd dat ze op haar vroegste wortels is teruggevallen,wat het primitieve karakter verklaart van veel islamitische groeperingen die iedere dag het nieuws halen met hun terreurdaden. Zij gaan in bepaalde opzichten verder dan de religieuze voorschriften, maar dat is enkel voor moslimgeleerden zelf een kwestie, want de buitenwereld heeft geen religieuze of culturele verplichting om de islam beter te begrijpen. De islam heeft de uitdaging om de moderniteit te begrijpen en een plaats te vinden in de geciviliseerde wereld. Mythologisch denken is daarbij een grote hindernis en geeft alleen maar een opeenstapeling van uitleggingen, om dat wat niet meer van deze tijd is op een krampachtige manier mooi en recht te praten, terwijl iedereen met gezond verstand weet dat wanneer er zoveel woorden (en video’s) voor nodig zijn om de ‘vrede’ van de islam uit te leggen, er iets niet helemaal in de haak is.   

Sven Snijer


(1)De consummatie op negen-jarige leeftijd van het ‘huwelijk’ kindbruidje Aisha bijvoorbeeld, wat veel mensen in de huidige tijd doet huiveren was in die tijd geen ongewoon verschijnsel. Weliswaar is Mohammed daarmee cultureel-historisch gerechtvaardigd, maar voor veel mensen doet dit enorm af breuk aan zijn geloofwaardigheid als moreel superieur persoon die de toenmalige Arabische samenleving juist wilde verheffen. Waarom schafte hij dit gebruik niet af?

(2) Opvallend is dat Mohammed zich sterk richt op de profeet Abraham die maar liefst tweeduizend jaar voor Chr. leefde, terwijl over latere profeten veel meer bekend was.

(3)Pat Condell – Why debate dogma? https://www.youtube.com/watch?v=I5cXWElb-GE

(4)Universiteiten 100%  islam -en koran proof  https://www.youtube.com/watch?v=vHWuj0SWs84