Alles waar op onze blogs Jeugdzorg Dark horse en Dark
horse Essays voor is gewaarschuwd de afgelopen twee, drie jaar, ten aanzien van de gevolgen van
de nieuwe jeugdwet en de drie-ledige decentralisatie die de overheid er met alle geweld doorheen moest drukken,
blijkt een pijnlijke werkelijkheid te worden.(1)
De Sociale Wijkteams functioneren
ver beneden de capaciteit waar ze voor zijn ingeschat (een substantieel deel
van eenvoudige hulp en doorverwijzing naar meer gespecialiseerde hulp - niet de
huidige drie á vier procent(2)), de preventieve werking in het nieuwe stelsel
waar zwaar op werd ingezet is nergens te bekennen, omdat de meeste aanmeldingen
bij Bureau Jeugdzorg nog steeds via de politie binnen komen, en het Passend
Onderwijs levert evenveel, of misschien nog meer thuiszitters op dan in het
oude systeem.
Rapport
Kinderombudsman
De Kinderombudsman Marc Dullaert
heeft net een rapport uitgebracht (3) waaruit blijkt dat gemeenten zich meer
laten leiden door financiële motieven bij de zorginkoop en het faciliteren van
hulp aan jeugdigen dan door de zorgkwaliteit (eveneens voorspeld – want niets
was ‘geoormerkt’) en nu komt voormalig kinderrechter Nanneke Quik-Schuijt met
een Opinie waarin ze uitlegt wat er juridisch niet deugt aan het handelen van
gemeenten op het gebied van ‘drang & dwang’, (4) een onzalige constructie
tussen vrijwillige en gedwongen hulp buiten de kinderrechter om, waarvan de
eerste zorgwekkende signalen ook al vóór de ingangsdatum van de Transitie
bekend waren. In Rotterdam werden ouders buitenspel gezet in de hulpverlening
aan hun kinderen, omdat zij mogelijk hulpweigeraars waren. Men nam niet eens de
moeite om dit te onderzoeken. Deze paternalistische trend die alles behalve de
Eigen Kracht van de burger stimuleert of diens ‘participatie’ zet zich dus door
op dit moment en Quik-Schuijt probeert hier iets aan te doen. Helaas een
beetje laat allemaal, omdat van tevoren glashelder was voor ouders en ouderondersteuners
(waar bleven de juristen?) wat de gevolgen van de Transitie zouden zijn in de
praktijk.
We krijgen nu te horen (alsof het
een verrassing is) dat ‘De gemeente en betrokken beroepskrachten net doen
alsof ze bevoegd zijn om beslissingen te nemen die in een rechtsstaat alleen
door een rechter genomen kunnen worden.’ Dat is exact de reden waarom veel
mensen zeer op de jeugdwet tegen waren en waarom het illegaal en een rechtstaat
onwaardig is wat er gebeurt in het nieuwe beleid. Dit was allang bekend, dus
hoe in godsnaam is deze wet door de Eerste en Tweede Kamer gekomen?!
Om de
hete brij heen draaien
Een bekende vorm van
machtsmisbruik bij hulpverleners in de jeugdzorg is om hun cliënten niet goed
te informeren over hun rechten. Ook wanneer ouders hiernaar vragen kunnen ze
nog om de hete brij heen draaien zonder daadwerkelijk te liegen. Mogen ouders
volgens de wet erbij zijn wanneer hun kind onder de twaalf wordt verhoord door
het AMK, dan zullen de medewerkers zeggen dat het verzoek van ouders ‘erg
ongebruikelijk’ is, wat de indruk wekt dat het niet zou mogen. De gemeente
Rotterdam doet nu dus mededelingen naar ouders dat het met de vrijwillige hulp
gedaan is, omdat de zorgen van de jeugdwerkers over het kind ‘te ernstig’ zijn,
maar dat is normaal gesproken het moment om via de Raad voor de
Kinderbescherming gedwongen maatregelen aan te vragen bij de kinderrechter.
De
Generalissimo van het Wijkteam
Ouders moeten zich met een
advocaat kunnen verweren tegen beschuldigingen van pedagogische onbekwaamheid
of kinder-mishandeling en zij moeten van dit recht op de hoogte gesteld worden.
Ouders voor een voldongen feit stellen van onvrijwillige hulp is liegen, maar
dat is precies waar het kabinet op aan heeft gestuurd met deze jeugdwet en de
fantasie van Sociale Wijkteams. Het had allemaal onder het motto van ‘niet
lullen, maar poetsen’ moeten leiden tot snelle en effectieve hulp aan jeugdigen
zonder dat de rechter er aan te pas hoefde te komen. Met de rechter hoefde
enkel te worden gedreigd door de generalist (Generalissimo) van het Wijkteam,
want door het alternatief van Eigen Kracht en ‘eigen netwerk’, ‘eigen regie’
(en meer van dit soort wauweltermen die in de praktijk een heel andere
betekenis krijgen) zou het in de meeste gevallen niet eens zover hoeven te
komen. Helaas leidt dit ‘systeem’, dat feitelijk een ondermijning is van het
systeem, tot een sociale dictatuur en wordt zoals Quik-Schuijt terecht opmerkt
de grens tussen vrijwillige en gedwongen hulp alleen maar vager. En daar is
niemand bij gebaat, behalve mensen die het ook niet uitmaakt of ze vrijwillige
seks met iemand bedrijven of dat ze aangerand worden. Gewoon wat het
makkelijkste is...of het meest efficiënt...of het meest kostenbesparend...
Misstanden
op zorgboerderijen
Wat we van de huidige jeugdhulp
vooral begrijpen is dat het allemaal goedkoper moet, maar er zijn nog weinig
aanwijzingen dat het ook beter gaat. Op zorgboerderijen komen in 2015 nog
dezelfde wantoestanden voor die we tien of twintig jaar geleden zagen en de
controle erop laat nog evenveel te wensen over als toendertijd. Kamerleden met
Jeugdzorg in hun portefeuille zijn nog steeds heel gechoqueerd als ze ermee
worden geconfronteerd door (dit keer) Alberto Stegeman (5) en met grote ogen
van gespeelde verbazing leuteren ze over hoe verschrikkelijk het toch is en dat
er echt iets aan gedaan moet worden. Zelfs staatssecretaris Martin van Rijn
maakt zich nu ernstige zorgen over de zorgboerderij, want met zijn
imagoschade van de afgelopen paar jaar opgelopen door de PGB-chaos, een
akkefietje met het verzorgingstehuis van zijn moeder (6), de zorgafbraak en de beloofde ‘zachte
landing’ van de transitie die in veel opzichten toch een buiklanding is
geworden (voor ouders en kinderen) kan hij het zich niet meer veroorloven om
niet bezorgd of gechoqueerd te zijn. Hij sluit zich dus maar braaf bij het
rijtje van bezorgde Kamerleden aan, maar ‘wacht wel het onderzoek even af’.
‘Onderzoek’
Over dat onderzoek (7) valt ook
nog wel het een en ander te zeggen, want werd er aanvankelijk beweerd door Bureau
Jeugdzorg dat er helemaal niets aan de hand was op de Molenschot, bij nader
inzien moest er toch vervolgonderzoek komen. (Als er geen media bestonden waren
deze kinderen werkelijk aan de heidenen overgeleverd, maar god-zij-dank komt er
af en toe wat aan het licht) Nu gaan toch de Inspectie Jeugdzorg, de
Gezondheidszorg en Bureau jeugdzorg Noord-Brabant zich er wat verder mee
bemoeien en dat is een illuster rijtje van betrokkenen. Bureau Jeugdzorg is al
een farce, want dat is de slager die zijn eigen vlees keurt, de Inspectie
Jeugdzorg komt normaal gesproken pas onderzoek doen als het kind al overleden
is (of als er een groot schandaal in de media verschijnt omtrent jeugdzorg),
zodat er geen enkele preventieve werking vanuit gaat in concrete gevallen, en
de Gezondheidszorg is helemaal een apart verhaal, omdat Bureau Jeugdzorg al
meer dan twintig jaar de Rechten van het kind op de hoogst mogelijke mate van
gezondheidszorg in de weg staat, door zelf de expert uit te hangen en kinderen
specialistische zorg te onthouden, ze onnodig lang in instellingen opgesloten
te houden (geld/werkgelegenheid) of in geval van seksueel misbruik zelfs
onderzoek door de zedenpolitie verbiedt, waardoor het misbruik niet bewezen is
en ook behandeling niet kan volgen (zaak Martin en Willy, Amsterdamse
zedenzaak).
Remzi
Cavdar
Van ex-medewerkers is al bekend
geworden dat verontrustende signalen over de zorgboerderij door jeugdzorg niet
werden opgepikt, wat jeugdzorg-ervaringsdeskundigen in het geheel niet
verbaast. Het is eigenlijk standaard procedure, want ook in de zaak Remzi
Cavdar (8) was al een paar jaar bekend dat hij ten onrechte als hoogbegaafde
jongen tussen verstandelijk beperkten was geplaatst, maar hij moest er gewoon
nog een paar jaar langer verblijven. Voor een ondergedoken jongen die voor
jeugdzorg op de vlucht was, werd door Bureau Jeugdzorg gedacht aan een gesloten
plaatsing, terwijl daar gezien de ontwikkelingsmogelijkheiden van de jongen
geen enkele reden toe was, omdat Bureau Jeugdzorg voor zichzelf toekomstige
reputatieschade wilde voorkomen voor het geval het nogmaals in de media zou
komen met een tweede ontsnapping. Eigenbelang voor het kindbelang, zoals zo
vaak. Uiteindelijk kwam de jongen (Sylvano) in een netwerkplaatsing omdat de
rechter met een gesloten plaatsing niet akkoord ging. En deze rechter, met zijn
vaak nog zeer marginale toetsing van het handelen van zorgprofessionals, met
zeer beperkte rechten voor ouders en kind, die willen ze bij de gemeenten onder
de huidige jeugdwet zoveel mogelijk buiten de deur houden, want dat is
goedkoper...En ze weten het toch beter en van Den Haag ‘mag het’. Participeert
u ook lekker mee?
Sven
Snijer
Opinie
‘Drang in de jeugdzorg’
Gegevens
Met de opinie ‘Drang in de
jeugdzorg’ legt de voormalige kinderrechter Nanneke Quik-Schuijt precies de
vinger op de zere plek. Ze haalt een voorbeeld aan van een schriftelijke
‘beslissing’ van het Rotterdamse Jeugdbeschermingsplein waarin ouders een
contactpersoon krijgen toegewezen met de mededeling: “Deze hulpverlening is
niet meer vrijblijvend, daar zijn onze zorgen te ernstig voor.” De gemeente en
betrokken beroepskrachten doen net alsof ze bevoegd zijn om beslissingen te
nemen die in een rechtsstaat alleen door een rechter genomen kunnen worden.
De grens tussen drang en dwang
vervaagt. Quik-Schuijt constateert terecht, dat de ouders gewoon de deur dicht
kunnen houden, omdat de instanties geen enkele titel hebben om bij hen binnen
te komen.
Voor de bescherming van kinderen
hebben we in ons land heel goede procedures. Melden bij de Raad voor de
Kinderbescherming en een verzoek voorleggen aan de rechter.
FJR 2015/51, aflevering 10, oktober, pag. 214.
(8)http://jeugdzorg-darkhorse.blogspot.nl/2014/02/remzi-cavdar-tien-jaar-onterecht-in.html
Kinderombudsman Marc Dullaert:
18 maart 2016
Jeugdhulp nog steeds niet op orde.
Zorgen over de deskundigheid van de wijkteams zijn
niet verdwenen
https://www.perssupport.nl/persbericht/98074/kinderombudsman-jeugdhulp-nog-steeds-niet-op-orde.
https://www.perssupport.nl/persbericht/98074/kinderombudsman-jeugdhulp-nog-steeds-niet-op-orde.
