Groen Links voorman Jesse Klaver was bij DWDD afgelopen vrijdag van mening dat wat Diederik Samson en de PvdA momenteel overkomt met de ‘Rottenberg-rel’ iets is wat hij zijn ‘ergste vijand nog niet zou toewensen’. Hij vond het bijzonder sneu dat door al het gedoe om de poppetjes Samson helemaal geen ruimte meer had om het PvdA-verhaal te vertellen, waar het voor een politicus toch om gaat. Heel vriendelijk natuurlijk, om dat te zeggen over een aangeslagen collega die duidelijk over de politieke houdbaarheidsdatum heen is, maar welk verhaal bedoelt Klaver eigenlijk? Met wat voor PvdA-verhaal zou Samson zich in 2015 moeten profileren dat niet geheel of gedeeltelijk uit de koker van de VVD komt?
De zorg
‘betaalbaar’ houden
De ideologie
van de arbeiderspartij is in het huidige tijdsgewricht het SP-verhaal geworden
(en zelfs een PVV-verhaal in sociaal opzicht), want waar de PvdA voor staat
begrijpt niemand meer. Als marionet van de VVD heeft de Partij van de Arbeid
alle vieze klusjes uitgevoerd voor de liberale coalitiegenoot en braaf aan het
gewone volk uitgelegd waarom er zoveel bezuinigd moest worden en waarom er een
hele stelselwijziging nodig was om het allemaal betaalbaar te houden. En hoe
hebben ze dat precies uitgelegd? Nou, dat het allemaal betaalbaar moet blijven
dus… Dat is zo’n beetje de hele uitleg… Het is een uitleg die regelrecht van
het scherm van de rekenmachine wordt afgelezen en die verder geen enkele
sociaal-democratische onderbouwing krijgt, afgezien van het participatiegeleuter
en de ‘eigen regie’-propaganda. En het pseudosociale jargon van Sociale
Wijkteams en buurtbetrokkenheid om de bezuinigingsslag te verdoven met een vals
idee van zelfbeschikking, in een stelsel dat stapsgewijs het recht op goede
zorg ondermijnt. Ze weten binnen de partij zelf ook niet zo goed meer wat er
sociaal is aan al die wijzigingen, maar de VVD had zo positief gereageerd op het ‘ontzorgen’ en de ‘Eigen
Kracht’ toen ze ermee van start gingen, dat de sociaal-democraten zelf ook
dachten dat ze op de goede weg waren. Wat begon als een sociaal plan dat
wijkinclusief zou moeten werken (Pedagogische Civil Society), werd een
bezuinigingsoperatie waarbij buurparticipatie en eigen netwerk het excuus
vormden om mensen hun voorzieningen af te nemen, zoals thuishulp of therapie
voor hun autistische kind.
‘Doe-het-zelf-democratie’
De liberalen
zijn ondertussen best in hun nopjes met de coalitie, want de Partij van de
Arbeid heeft de VVD-plannen goed uitgevoerd, de afgelopen jaren. Zelfs populistische
uitspraken als die van Jette Klijnsma over moestuinen voor AOW-ers, welke een
VVD-er niet over zijn lippen zou durven krijgen, werden van de linkerzijde
vrolijk over het volk uitgestrooid. De PvdA-kiezer is wat traag op gang gekomen
in het bewustwordingproces dat de eigen partij intussen tot een onderafdeling
van de VVD is getransformeerd, maar uiteindelijk wordt ook door hen het
participatiesprookje doorzien. Maar wat heeft het lang geduurd. Het was bij de
PvdA-afdeling in de hoofdstad zelfs tot november 2014volstrekt onduidelijk wat
de Transitie (Decentralisatie) zou gaan inhouden op lokaal niveau bij de
gemeenten, met betrekking tot het recht op zorg. De pas opgestapte
PvdA-wethouder Pieter Hilhorst werd toen nog door evaluatiecommissie Van der Aa
verweten dat ‘hij (Hilhorst) vindt dat de
burger veel meer zelf de regie in handen moet nemen in een
doe-het-zelf-democratie. Dat botst op de traditionele PvdA-opvatting dat de
overheid een grote rol moet spelen’.
Ze waren op
dat moment nog van mening dat Hilhorst bezig was geweest zijn eigen ideetjes te
promoten in Amsterdam, terwijl het nota bene landelijk beleid was van de PvdA
en VVD samen! (2) Zo slecht was de communicatie tussen de landelijke Partij van
de Arbeid en de gemeentelijke afdelingen en zo weinig sociaal-democratische
identificatie was er vanuit de afdelingen met deze stelselwijziging. Het waren
op dat moment nog twee totaal gescheiden werelden, terwijl de Transitie twee
maanden later een feit zou worden. Maar staatssecretaris Van Rijn beloofde
desondanks een ‘zachte landing’ en kort daarna begon de PGB chaos als voorbode
van de ellende die nog zou komen. De Sociale Wijkteams haalden bij de
halfjaarlijkse evaluatie zelfs niet bij benadering de gestelde doelen en van
preventie van jeugdproblematiek kan daarom ook onmogelijk sprake zijn de
komende jaren, terwijl dat voor een belangrijk deel de motivatie was voor de
Transitie.
Stemming
onder de kiezers
De PvdA
wordt in de peilingen al geruime tijd door de kiezer afgestraft voor haar identiteitsverlies
als schoothondje van de VVD en ook gisteren weer werd Van Rijn weggehoond bij
een manifestatie van de FNV in het Amsterdamse Westerpark.(1) Het zou eigenlijk
geen enkele sociaal-democraat meer hoeven verbazen, maar traditioneel zal de
PvdA in dit soort situaties proberen het de kiezer nóg beter uit te leggen,
desnoods tot ze geen zetel meer over hebben. Maar wat ze ditmaal moeten
uitleggen wordt wel een heel moeilijke kwestie, want het economische argument
waar Van Rijn ons mee dood gooit is geen socialistisch standpunt, maar een
VVD-verantwoordelijkheid.
En ook de
Sociale Wijkteams zijn niet sociaal, maar bestaan uit sociale controle en
betutteling van burgers door een preventie-cordon rond ouders aan te leggen,
dat als opgedrongen samenwerking tussen school, huisarts en wijkteam de
ouder-schapsintegriteit bedreigt en de burger nog verder debiliseert dan tot op
heden al werd gedaan. Geen professionaliteit bij de wijkteams, geen vertrouwen
bij de burgers, geen verandering van de oude jeugdzorgmentaliteit, geen echte
doorzettingsmacht bij de generalisten, geen soepele verbinding tussen
gemeentelijke verantwoordelijkheid en landelijke regelgeving. Kortom, de
Transitie was en is een slecht plan dat het droevige alternatief is voor de
collectieve rechten waar de Partij van de Arbeid altijd voor stond. Ik ben dus
benieuwd wat het PvdA-verhaal voor de komende tijd gaat worden, maar
waarschijnlijk zal het een boodschap zijn die het ideologische gat moet
maskeren rond de hartstreek, waar als door een open gewaaid raam alle kiezers
naar buiten worden geblazen. Als Samson zich per ongeluk verspreekt zal hij
zegen:’Beste kiezers, ik hoop dat jullie bij de volgende verkiezingen opnieuw
jullie vertrouwen zullen schenken aan ons VVD-beleid. Wij zullen dat vertrouwen
niet beschamen.’
Sven
Snijer
