Respect voor de islam?

Hoe dubbelzinnig de boodschap is die westerse leiders afgeven ten aanzien van hun positionering omtrent de islam, bleek de afgelopen week zowel bij de uitspraken van premier Rutte als die van Britse premier Cameron, toen in Tunesië weer eens 39 mensen om het leven kwamen bij een aanslag door fundamentalisten. Beiden gaven duidelijk aan dat de aanslag niets van doen had met de echte islam -in de woorden van Cameron ging het om ‘…de perversie van een grootse religie..’, maar aan het einde van het statement van Rutte op de Nederlandse televisie kwam er toch een andere aap uit de mouw. (1) Hij stelde dat hij ‘nogmaals’ wilde benadrukken ‘..dat ze van onze vrijheid moeten afblijven!’ en dat was in schril contrast met de pacificerende woorden die er aan vooraf gingen.

Als Rutte had gezegd dat de terroristen van onze ‘veiligheid’ moeten afblijven dan had zijn korte toespraak een consequente lijn gevolgd, maar dat zei hij niet. Los van het feit dat het hoogst vermakelijk is van een leider van een polderlandje aan de Noordzee om alle terroristen wereldwijd -van Noord-Afrika tot aan Indonesië- de boodschap te geven dat ze ‘gewoon’ van onze vrijheid moeten afblijven, sloeg hij juist met het woord ‘vrijheid’ de plank volledig mis. Klaarblijkelijk is er meer aan de hand dan enkel de wrede handelingen van terroristen die het op onze veiligheid hebben voorzien. Want door het bedreigen van onze vrijheid wordt geïmpliceerd dat er een ideologische dreiging is van groepen die vrijheid niet op prijs stellen, maar liever een vorm van religieuze gebondenheid en sociale dwang die aan de maatschappij opgelegd kan worden. En het is onduidelijk in hoeverre die groeperingen wortel hebben geschoten onder gematigde, in Europa en de VS wonende moslims.

Waar Allah van gruwt

Indien de terroristen de vrijheid bedreigen, dan doen ze dat op grond van religieuze teksten die hen vertellen dat vrijheid verkeerd is en dat die zal leiden tot een goddeloze levenswijze waar Allah van gruwt. Daarmee stelt Rutte dat de ‘terroristen’ wel degelijk een ideologische grond hebben voor hun bloederige acties en dat is op de één of andere manier toch een lezing van de Koran, de hadith en de Sira. Misschien uit zijn verband gerukt, misschien te ver doorgevoerd, misschien niet meer contextueel verantwoord in de moderne tijd, maar desalniettemin met dezelfde herkomst als de gematigde geloofsbeleving van andere moslims. Als de vrijheid bedreigd wordt is er meer aan de hand dan oorlogvoering tegen IS, met wat bombardementen vanuit de lucht die een vals beeld geven van samenwerking tussen het westen en de ‘goede’ islamitische landen die ons hierbij steunen.

Als in een werelddeel waar door meerdere invloedrijke groeperingen de ideologie van vrijheid niet van harte wordt onderschreven (en daar is het westen om allerlei redenen zelf debet aan) en de democratie maar niet wil functioneren, omdat er nooit voldoende is gewerkt aan het opheffen van de scheiding tussen de elitaire bovenlaag en het gewone volk in die landen, dan kun je wel doen alsof je bondgenoten hebt in de regio, maar dat duurt zolang als die regimes niet door hun eigen volk omver worden geworpen. In de nasleep van de ‘Arabische lente’ dreigde dat in verschillende landen in het Midden-Oosten te gebeuren en ook ‘bondgenoot’ Saoedi-Arabie was hier doodsbang voor. Als we het aan de bevolking van diverse islamitische landen zelf vragen dan is het volstrekt onduidelijk wie onze bondgenoten zijn. Sommigen verkiezen de westerse vrijheid en zouden graag zien dat de democratische waarden van het westen groeien in invloed, maar anderen zien het westen juist als het probleem. Zij vinden dat de politieke, economische en sociale chaos die de regio al een eeuw teistert vooral het gevolg is van westerse bemoeienis met Arabische regimes die geen steun genieten bij hun eigen volk.

Het tegengaan van secularisatie

Islamitisch terrorisme is in de eerste plaats een fundamentalistische manier van geloofsbeleving die de eigen identiteit als moslims moet beschermen tegen westerse invloeden, zonder precies te weten waar dat toe moet leiden. Iedereen met een beetje verstand weet dat een kalifaat uit de middeleeuwen in onze tijd simpelweg niet meer kan bestaan (Iran heeft al laten zien dat een theocratie ook in het Midden-Oosten niet werkt), maar het is een teken van een totaal gebrek aan realiteitszin bij miljoenen moslims over de huidige staat van de islam in de wereld, dat zo’n kalifaat nog van zoveel kanten steun krijgt. Als westerse waarden worden afgewezen, terwijl de gehele moderne wereld naar die waarden is ingericht, dan zou ieder ontwikkeld mens begrijpen dat een islamitisch reveil geenszins de oplossing is.

Maar westerse leiders strooien de moslimbevolking in het Midden Oosten en in het westen graag zand in de ogen. Ze zijn zogenaamd niet tegen de islam, wat ze een ‘prachtige religie’ vinden, maar wel tegen de ‘terroristen’ die juist onder de gewone bevolking vaak meer sympathie genieten dan de door het westen gesteunde dictators waarvan Assad het meest recente voorbeeld is. Een Engelse terrorisme-deskundige Afzal Ashraf verklaarde onlangs op CNN dat de coalitie tegen IS op dit moment prioriteiten moet stellen en zich gezamenlijk op het uitroeien van dit terreurnetwerk moet concentreren, met als hoofddoel het afnemen van al het door hen veroverde gebied in Syrië en Irak. Op die manier zouden ze hun geloofwaardigheid verliezen onder de moslimbevolking, teruggebracht tot versplinterde groepjes ondergedoken in schuilplaatsen.

Troepen op de grond

Militair gezien zal hij wel gelijk hebben, want de huidige strategie -zonder ‘troepen op de grond’- geeft nagenoeg geen resultaten die een spoedige beëindiging van de strijd tegen IS waarschijnlijk maken. Maar wat opviel in het statement van Ashraf was de traditionele misvatting van westerse landen in hun benadering van de Midden-Oosten problematiek, dat we eerst het ‘echte probleem’ van terrorisme moeten aanpakken en dan maar Assad even met rust laten (die zijn eigen bevolking liet vergassen). Dat is van later zorg. Het is natuurlijk in ideologische zin precies andersom. Zonder de westerse bemoeienis in het Midden-Oosten, vooral vanwege militaire -en oliebelangen zouden de verhoudingen geheel anders liggen tussen overheden en hun bevolking. Is het westen de voorwaarde voor islamitische landen in die regio om vrij te worden en democratisch of juist de reden waarom het zo lang op zich laat wachten?

Het gewone en slecht opgeleide volk in de islamitische wereld ziet vaak niets in westerse waarden, terwijl de (vaak in het westen) gestudeerde bovenlaag westers georiënteerd is in denken en doen. De westerse politici gaan allianties aan met leiders in moslimlanden die weinig steun krijgen vanuit islamitische waarden, maar blijven voor de camera verklaren dat ze de islam een geweldige religie vinden die helaas wordt misbruikt door terroristen, die in werkelijkheid door velen juist als helden worden gezien die tegen de economische en militaire macht van het westen en hun eigen corrupte leiders durven op te staan. Het is nog een geluk voor het westen dat IS zich zo overduidelijk barbaars en gruwelijk gedraagt, zodanig dat ook de meeste moslims hun afschuw erover uiten en dat zelfs de ontevreden bevolking van veel moslimlanden het niet meer als een uiting van de ‘echte’ islam kan zien.

Een witte boterham met chocoladepasta

Westerse leiders spreken van respect voor de islam en walging van het terrorisme. Het terrorisme dat een uiterste consequentie is van een herbezinning op islamitische waarden om de secularisering vanuit het westen tegen te gaan, omdat dit in het verleden te vaak heeft laten zien dictaturen van verkeerde -maar westers georiënteerde- leiders in de kaart te spelen. Als moslims voor een aanzienlijk deel geen geloof hebben in westerse waarden van ‘vrijheid en democratie’, dan komt dit omdat het westen die waarden alleen noemt wanneer het zichzelf uitkomt. Het voorgewende respect voor de islam en tegelijkertijd de steun aan seculiere leiders in het Midden-Oosten is een tegenstelling waar de gewone bevolking in die landen dwars doorheen prikt. Het is alsof westerse leiders zeggen dat ze enorm veel respect hebben voor een witte boterham, zo lang die maar dik besmeerd wordt met chocoladepasta, zodat die boterham zelf geheel aan het zicht onttrokken is!

De luchtspiegeling

In een Franse documentaire over de golfstaten en de disneyland-achtige toestanden die we daar zien gebeuren -het creëren van een luxe droomleven geheel in overeenstemming met westerse waarden van macht en rijkdom voor de elite- werd duidelijk dat de zeepbel die zich daar aan het opblazen is binnenkort wel eens geheel uit elkaar zou kunnen spatten(2). In de tijd van vóór de olierijkdom werden de Arabieren met de nek aangekeken door de Europese mogendheden. Pas vanaf het moment dat de oliesjeiks door hun olieopbrengsten konden baden in weelde en in het westen hun wapens en technologie begonnen te kopen, werden ze serieus genomen. 

Het westen heeft de islam nooit serieus genomen en westerse leiders hebben altijd goed begrepen hoe de theologische grondslag van het terrorisme in direct verband heeft gestaan met het verzet tegen de ondemocratische regimes die door de op geld en macht ingestelde westerse leiders geen strobreed in de weg werd gelegd. Natuurlijk speelt de islam in sociale zin de rol van de molensteen om de nek van alle moslims die naar vrijheid en vooruitgang streven en het valt niet te ontkennen dat de religieuze waarden verstikkend werken op de emancipatie van de bevolking. Maar dat horen we Obama, Merkel, Cameron of Rutte nooit zeggen want hoewel de mythologische droom in het Midden Oosten dat de islam op een dag zal ‘overwinnen’ door een radicale terugkeer naar traditionele geloofswaarden nog springlevend is, proberen de regeringsleiders in het westen het zo voor te stellen alsof de gemiddelde moslim zit te smachten naar westerse waarden en democratie.

Het pijnlijke proces van introspectie

Maar de ‘Arabische Renaissance’ die in de golfstaten wordt nagestreefd, een uitwisseling van islamitische waarden met die van andere religies (waarbij het Arabisch Spanje van weleer als model moet staan) is al even kunstmatig als de wolkenkrabbers en super-de-luxe luxe hotels die worden gebouwd op de plaats waar honderden jaren lang enkel vissersdorpjes hebben bestaan. Exorbitante rijkdom is in wezen niet islamitisch en het deelgenootschap in de wereldeconomie door de oliesjeiks, die eveneens naar westerse waarden is vormgegeven, is dat ook niet. Een interreligieuze dialoog is helemaal niet wat de islam nu nodig heeft, eerder een ‘dialoog’ met de moderniteit en de wetenschappelijke bevindingen omtrent religie. En het is niet moeilijk te raden wie daarbij als overwinnaar uit de bus zal komen.

De islam wordt op dit moment beschermd tegen de wetenschappelijke toetssteen die in het westen alle religie al nagenoeg om zeep heeft geholpen en daarmee wordt de islamitische mens het pijnlijke proces van introspectie en zelfkennis bespaard. De vijand blijft op deze manier voor velen het ‘goddeloze westen’ dat onder één hoedje speelt met islamitische regimes die vooral hun eigen belangen voorop stellen en de islam promoten om het gewone volk zoveel mogelijk tevreden te houden. Uit niets mag blijken dat hun eigen waarden dusdanig zijn gecorrumpeerd (onislamitisch zijn geworden) dat er aanleiding zou bestaan om ze af te zetten en het westen eindelijk terug te dringen met haar allesoverheersende invloed op de islamitische samenleving. Vandaar dat er grof geld wordt uitgegeven aan het bouwen van megamoskeeën in Europa zodat de eigen bevolking er niet teveel bij stil staat dat hun leiders al meer dan honderd jaar in de zakken zitten van westerse politici en multinationals.

Sven Snijer

(1)http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/rutte-we-pakken-de-mensen-aan-niet-het-geloof

(2)Emirates, Les mirages de la puissance TV5 https://www.youtube.com/watch?v=KbAYgNv3IZ8